Deze zomer heb ik een poging gedaan om een klein groententuintje te maken. Ik kan het met recht een poging noemen, want ik heb niet veel geoogst. In de bemeste grond heb ik in juni (was eigenlijk al laat) doperwten gezaaid, sperzieboonplantjes, rode paprikaplantjes, mini tomaatjes, pluksla en rucolaplantjes gepland.

De tomaatjes kon ik als eerste plukken, maar waren erg zuur: wel rood van kleur maar duidelijk te weinig zon gehad. De sperzieboontjes groeiden heel snel. Zo snel, dat voordat ik er erg in had, de slakken mijn maaltje hadden opgegeten. Na een paar natte weken in augustus waren ook de doperwten geheel ‘verdwenen’ uit het tuintje: verlept of verrot. De paprikaplanten groeiden, en groeiden, en kregen pas begin oktober bloemen. De paprika’s laten denk ik nog even op zich wachten, al moeten ze snel zijn -voordat de eerste nachtvorst intreedt. De pluksla en de ruculo waren wel succesvol. Ideaal die sla waar je maar van kan blijven plukken, net als de rucola overigens. Uiteindelijk is zelfs de rucola met zacht gele bloempjes gaan bloeien, maar de rucolablaadjes zijn nog steeds goed eetbaar.

Mijn kruidentuin bestaat uit drie blauwe potten met daarin een laurierstruikje, salie, rozemarijn, oregano, tijm en dragon. Alles groeide zeer weelderig en de potten stonden heel fraai op het terras. Heerlijk die verse kruiden!

Nu de herfst zijn intrede doet vraag ik me af wat ik met die kruiden kan doen. Rozemarijn en laurier zijn vettige planten en kunnen goed tegen koude. Tijm zal de winter ook wel overleven. Maar de zachte groene kruiden als salie, oregano en dragon lijken mij erg kwetsbaar.

Gelukkig zijn er verschillende manieren om kruiden te bewaren.

Het drogen aan de lucht van de geplukte kruiden is de meest simpele, maar duurt lang. Hetzelfde resultaat bereik je door de kruiden op heel lage temperatuur in de oven te drogen. Invriezen met water in een ijsblokjeshouder is ook een goede optie.

Maar voor de oregano heb ik een nog snellere manier gevonden: de blaadjes van het steeltje verwijderen, wassen, drogen en op een stukje keukenpapier voor 3 minuten op 630W in de magnetron drogen. De blaadjes worden knapperig droog en vallen uiteen als je ze aanraakt. Je kunt ze fijnhakken en luchtdicht in een potje bewaren. Ik heb ze niet gehakt maar heel gelaten en in een oud zoutmolentje gedaan. En het werkt!

Op het houden van een succesvolle groententuin moet ik nog goed studeren, maar het is wel heel leuk om iets ‘uit eigen tuin’ te kunnen eten. Kruiden zijn goed voor beginners, zelfs zonder groene vingers geeft dit wel resultaat. Ik kan in ieder geval nog een winterlang nagenieten van mijn eigen geurige oregano.

Sinds de kerst heb ik de gerookte makreel weer leren waarderen. Een makkelijke en goedkope vis, die uitstekend smaakt op een broodje of verwerkt in een salade.

Makreel wordt op verschillende manieren aangeboden. Uiteraard vers, zo uit de zee, maar ook gerookt, gestoomd of ingelegd in olie. Vers gebakken of gestoofd, is de vis prima te eten, met een stevige structuur. Een verse makreel kun je makkelijk herkennen door zijn mooie blauwzwarte zebrastrepen op een blauwgroene rug en een witte buik. Doordat makreel zich voedt met voornamelijk plankton en garnalen is het vetgehalte van deze vis relatief hoog. Het gaat grotendeels om meervoudig onverzadigde vetzuren, die een gunstige werking hebben op hart en bloedvaten. Dit hoge vetgehalte maakt de makreel de meest rijke Omega 3 vissoort van allemaal. Met het eten van slechts 70 gram gerookte of gestoomde makreel per week voldoe je aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 450 milligram Omega 3.

De gerookte makreelrillette, zoals ik die met de kerst heb gemaakt, is een heerlijk voorafje maar ook prima te eten met een sneetje volkorenbrood doordeweeks. Voor een rillette ‘pluis’ je de vis tot kleine vlokken, daarna mengen met iets mayonaise of crème fraîche, bieslook en vers gemalen peper. De vettigheid van de vis vraagt om een frisse bijlage. Hiervoor heb ik appelbolletjes uit een appel geboord en deze in honing gekarameliseerd. Een toefje sla met kerrieroom maakt het gerechtje compleet.

Tot slot nog even een weetje: het verschil tussen gestoomde en gerookte makreel. Het verschil is aan de buitenkant van de makreel vrij moeilijk te zien. Gestoomde, oftewel heet gerookte makreel, wordt – na kort in de pekel te hebben gelegen – bij een minimale temperatuur van 62 graden gedurende 4 tot 6 uur gerookt, waardoor de vis een goudgele kleur krijgt en iets gerimpeld is. De kleur van het visvlees is dan wit.
Een (koud-)gerookte makreel ligt eerst twee dagen in een pekelbad, waarna de vis in een rookkast wordt gehangen bij een maximale temperatuur van 26 graden, gedurende 8 uur. Door de lage temperatuur van het roken behoudt het visvlees enigszins zijn originele kleur. De makreel krijgt door het (koud) roken een goudachtige glans, maar zit strakker in zijn vel. Het visvlees is veel compacter en zouter van smaak.

Toch leuk dat mijn kookdrift door mijn kinderen wordt gewaardeerd èn ook enigszins wordt overgenomen. Zo laat mijn oudste zoon mij geregeld via de WhatsApp weten wat voor lekkers hij allemaal heeft klaargemaakt, compleet met foto’s en recepten. Zijn inspiratie haalt hij, uiteraard, veelal van internet. Naast de website van zijn moeder, struint hij allerlei culinaire websites af op zoek naar lekkernijen. Op dit moment is de website www.culy.nl erg in trek bij hem. Een jonge site (2011) met leuke recepten en culy-wetenswaardigheden, veelal verzameld van ander blogs en sites, zowel nationaal als internationaal.

In het weekend kreeg ik de volgende foto’s van een taugésalade met mango doorgestuurd, die ik jullie zeker niet wil onthouden. Klaargemaakt in een handomdraai, hoe simpel wil je het hebben…? Een zeer smakelijke en gezonde salade, waar ik zo aan zou willen beginnen.

Quinoa wordt al sinds 6000 jaar in Zuid-Amerika verbouwd. In onze reformwinkels volop te koop, maar tegenwoordig ook in de supermarkt verkrijgbaar. Hoewel quinoa tussen de granen in het schap staat, horen de kleine korreltjes niet tot de zelfde familie. Quinoa is een plantensoort die het goed doet, zelfs onder erbarmelijke omstandigheden zoals droogte, koude, voedselarm en hoogte. De in Europa groeiende rassen zijn door kruising geschikt gemaakt. Het is een plant met lange pluimen en houtachtige stengels. De vruchten bestaan uit eenzadige nootjes, niet groter dan 2 millimeter doorsnede. De zaden worden op vergelijkbare wijze als rijst of couscous bereid. Quinoa is rijk aan vitamine B2 en E, bevat weinig calcium maar daarentegen veel eiwitten (vergelijkbaar met melk) en bovendien glutenvrij. Al met al een zeer gezonde voedingsbron met vele toepassingsmogelijkheden.

   
1. Quinoa planten        2. vóór de bloei           3. in bloei                      4. Quinoa zaden
   *bron: Wikipedia

Geïnspireerd door Ottolenghi, heb ik vanavond een heerlijke lichte maar voedingsrijke broodsalade met quinoa gemaakt. Zoals van Ottolenghi bekend, gebruikt hij geen dikke sausen, mayonaise of room. De salade wordt slechts aangemaakt met rode wijnazijn, citroensap en heel veel verse kruiden. Apart daarbij geserveerd een ‘sausje’ van slechts Griekse yoghurt met iets munt, citroen en olijfolie. De broodsalade lijkt op de Italiaanse broodsalade Panzanella, maar door de toevoeging van quinoa wordt het een totale maaltijdsalade. Kruiden als munt en koriander geven die specifieke Oosterse smaak. Wij hebben de salade alleen met wat getoast brood met pesto gegeten, maar je kunt deze salade ook prima serveren met gerookte makreel, zalm of een stukje vlees van de grill.

Met de eerste paar mooie (warme) lentedagen in het vooruitzicht, wordt het weer tijd voor frisse salades buiten op het terras. Bijvoorbeeld een witlofsalade: een beetje fruitig, een beetje knapperig en een beetje vega: dus gezond en lekker.

Dit heb je nodig: 1 appel; 2 sinaasappels; 3 struikjes witlof; 100 gram geraspte wortel; 150 gram veldsla; 100 gram oude kaas; 2 eetlepels honing; 2 eetlepels witte wijnazijn; 3 eetlepels olijfolie; 1 eetlepel scherpe mosterd; zout en peper naar smaak.
Klik voor het recept hier.

Voor een frisse en fruitige sinaasappelsalade heb je niet veel ingrediënten nodig. Ik maak deze salade geregeld als bijgerecht bij vis of vlees. In de maand januari kan ik soms behoefte hebben aan extra vitaminen en maak ik er met een kleine uitbreiding ook een magere maaltijdsalade van.

Gebruik bij voorkeur een knapperige sla, zoals ijsbergsla, little gem of Romeinse sla. Ik neem het liefst perssinaasappels omdat die minder velletjes bevatten en erg sappig zijn. Een rode bloedsinaasappel zou ook heel mooi staan, maar die ben ik nog niet in de winkels tegengekomen. Voor de dressing neem ik als basis een lichte azijn met een pittige mosterd, 2 eetlepels vloeibare acacia honing, olijfolie en peper en zout. De dressing hoort lekker zoet-zuur te zijn, dus pas hem aan je eigen smaak aan door meer of minder honing en/of azijn te gebruiken. Voor de snelle salade kun je uitgaan van gedroogde kruiden, maar verse bieslook, een klein bosuitje en peterselie passen erg goed bij sinaasappel.

Wil je er een echte maaltijdsalade van maken, voeg dan bijvoorbeeld zacht gepocheerde kipfilet toe, maar ook vegetarisch met amandelen of walnoten en wat mozzarella maak je in een handomdraai een complete maaltijd. Gebruik je fantasie! Mogelijkheden genoeg.

Voor degene die niet precies weet hoe je mooie sinaasappelpartjes snijdt, heb ik een op YouTube een kort instructiefilmpje gevonden.

Alle kerstspullen zijn weer opgeruimd. Verse bloemen op tafel en de vloer in de was gezet. Het huis ruikt fris en nieuw, passend bij het nieuwe jaar. Na zoveel dagen gezelligheid en lekker eten hebben we altijd behoefte aan een gezonde start. Denk maar eens aan al die mensen met de beste voornemens om te gaan lijnen. Na oliebollen, tulband, reerug en advocaatpudding, tijd voor iets anders.

Maar ja, als ik dan in de koelkast kijk (en mijn voorraadkast), dan vind ik nog kleine bakjes met de bekende ‘leftovers’. Zelfs nog een schaaltje met Hollandse garnaaltjes, een pakje gerookte forel, een volle doos crème fraîche en nog veel meer. Voldoende ingrediënten om een lekkere salade te maken. Ik besluit een garnalencocktail te maken. Op de fruitschaal ligt een rijpe avocado en een grote rode grapefruit, die ik ook in de cocktail gebruik. In een handomdraai ontstaat een frisse salade. De hoeveelheid garnaaltjes, 200 gram,  zou voldoende zijn als voorgerecht voor 4 personen, maar voor twee personen is het een echte maaltijd. Een geroosterd sneetje brood erbij, en klaar is kees.

Gezond, lekker en toch nog een beetje feestelijk.

Behalve het hoofdgerecht, reebiefstukjes, waren ook het voorgerecht en nagerecht een succes gisteravond bij het kerstdiner. Het voorgerecht was een groene salade met gerookte eendenborst, cranberrypaté, frambozen en enkele eetlepels bosvruchten-balsamico dressing.  Heel simpel met grotendeels kant en klare producten, maar zeer smakelijk. Als dessert een frisse Italiaanse Bombe: Zuccotto. Ook niet moeilijk te maken van 500 gram kant en klare cake, dus een minimale tijd in de keuken met een maximaal resultaat. De foto’s spreken voor zich.

Wellicht hebben we dit weekend het laatste zomerweer gehad van 2012. Het was in ieder geval prachtig weer, wat ons uitnodigde om de BBQ nog een keer te gebruiken voordat deze de berging in gaat. En om dat zomergevoel nog iets meer kracht bij te zetten, besluit ik kip souvlaki te maken. Een heerlijk Grieks grillgerecht van gemarineerde kipfilet, geserveerd met een tomatensalade en uiteraard tzatziki.

In de ochtend heb ik kiphaasjes in een marinade van citroen, knoflook, tijm, oregano, chilivlokken en olijfolie gelegd. De kip moet minimaal 4 uur marineren om de smaken goed in het vlees te laten trekken. Het citroensap maakt het vlees malser en zorgt dat het op de BBQ eerder gaar is. Ik gebruik lange ronde satéprikkers die ik in water heb geweekt om verbranden te voorkomen. Per stokje rijg ik 2 kiphaasje in een zig-zag. Omdat de marinade met olie is aangemaakt, is het niet noodzakelijk dat het rooster van de BBQ wordt ingevet. Zorg wel voor een goed heet rooster en laat het vlees heel even liggen voordat je het omdraait: in eerste instantie zal de kip ‘vastplakken’ maar laat na enige tijd ook weer los (als de eiwitten vrijkomen). Lekker met een pure tomatensalade en in de oven geroosterde aardappeltjes met courgette en halve tomaten.  Mooi afscheid van de zomer.

Mozzarella, tomaat en basilicum, de drie-eenheid van Italië.  Het bekendste recept is natuurlijk: salade Caprese, zachte buffel Mozzerella met rijpe tomaten, pesto van bascilicum op een bedje van rucola, besprenkeld met olijfolie en balsamicoazijn. In één woord ‘goddelijk’. Het één na lekkerste gerecht is: spaghetti alla Positano*. Het is een oud klassiek pasta gerecht, de eenvoud zelve.

Het oude recept, zoals ook in mijn favoriete restaurant ‘Toscanini‘ in Amsterdam  geserveerd wordt, bestaat uit slechts pasta, olijfolie, kappertjes, cherrytomaatjes, verse basilicum, knoflook, rucola en Mozzarella. In mijn variatie heb ik dit keer de kappertjes weggelaten en een rode ui en bosui toegevoegd. Je zou ook nog hamblokjes kunnen toevoegen. Het idee is dat je ruim olijfolie verwarmd en hierin de gekneusde knoflook, cherrytomaatjes en basilicum gedurende enige tijd (minimaal een half uur) marineert. In mijn recept bak ik eerst de gesnipperde ui, bosui en 1 teentje knoflook lekker aan voordat ik alles laat marineren.

Dus wil je eens iets anders dan de salade Caprese en bovendien ook warm, dan is dit het ideale recept.

*Positano is overigens een schilderachtig klein stadje aan de Amalfi (west)kust van Italie, in de gemeente Campania, zo’n 50 km onder Napels. Positano is vaak gebruikt als decor voor films waaronder ‘Under the Toscan Sun’ (2003) en zelfs The Rollings Stones vertoefden er graag. De stad is een echt toeristische trekpleister, niet op de laatste plaats vanwege het heerlijke eten!